ایج در اصل ايگ بوده است ، بعد از تصرف اعراب او را ايج
گفتند. درقديم شهري معتبر و چندين صد سال پايتخت ملوک
شبانکاره بوده است .ميانه مشرق و جنوب اصطهبانات به
مسافت چهارفرسنگ است .هوائي در کمال اعتدال دارد که
ميوه هاي گرمسيري مانندخرما و نارنج ، و سردسيري مانندشليل
وگيلاس را به نيکوئي مي پروراند. انارايج از تمام انارهاي
فارس بلکه از انارهاي ممالک ايران بهتر است . آبش از چشمه و
قنات است.(فارسنامه ناصری)
ايج، دهستانى از توابع شهرستان استهبان دراستان فارس.
اين‌نام معرّب كلمة «ايگ» است ودر محل نيز آن را ايگ
مى‌خوانده‌اند (ياقوت، 1/415؛ عبدالمؤمن، 1/136؛ آنندراج، 1/
516).
در منابع كهن، ايج دهى از توابع ناحيةدارابگرد ولايت فارس
(اصطخري، 107- 108) واقع‌در بخش سردسير آن بوده (ابن حوقل،
2/287- 288ابن بلخى، 131)، و باغها و محصول ميوة آن شهرت
داشته است (ياقوت، همانجا). ايج به سبب دژ دارالامان در
نزديكى آن كه در 470ق به‌فرمان نظام‌الدين حسن بن ابراهيم
از ملوك‌شبانكاره ساخته شد، به تدريج اهميت يافت.
(شبانكاره‌اي،153؛ معين‌الدين، 3)اين منطقه،طى چندين سده،
مركز حكومت ملوك شبانكاره‌بوده، و در حوادث تاريخى اين
دوره به ايج ودژ آن اشاره شده است؛ از جمله در 658ق كه
مظفرالدين شبانكاره به قتل رسيد و دژ ايج به سپاه
مغولى‌تسليم شد.(وصاف، 254- 255؛شبانكاره‌اي، 164-165).
همچنين شاه محمود فرزندامير مبارزالدين (از سلسلة آل مظفر)
در 756ق، در زمان حكومت ملك اردشير، واپسين ملوك‌شبانكاره،
ايج و دژآن را تصرف كرد(ميرخواند، 4/496-497؛ نيز نك:
فسايى، 1/303-304).
در ايج پرستشگاهى از دورة پيش از اسلام در دل كوه وجود
داشت كه در دورة اسلامى با افزودن‌محرابى به آن، به مسجد
تبديل شد (فرصت‌الدوله،413). دژ دارالامان داراي برج و
بارو و محله‌ها، خانه‌ها و بازارهاي متعدد بود (شبانكاره‌اي،
153). آثار برجاي مانده از دژايج نشان مى‌دهد كه اين دژ،
از نظر حوضچه‌هاي‌متعدد آب و همچنين موقعيت ويژة آن برفراز
تنگه بسيار واجد اهميت بوده است (فرصت‌الدوله،412، 413؛
نيز نك: مصطفوي، 90).
از علما و بزرگان، كسانى به ايج منسوب بوده‌اند (فسايى، 2/
1373- 1374) كه مشهورترين‌ايشان، قاضى عضدالدين ايجى است.
اكنون نيزيك دهستان و روستاي مركز آن واقع در بخش مركزي
شهرستان استهبان استان فارس، ايج نام دارد..
( سازمان‌تقسيمات...، 33).
شهري از فارس . قاضي عضدالدين ايجي ازآنجاست . ايگ
بروزگارمتقدم ديهي بود و حسويه آنرا بشهري کردست .
هوای آن معتدل است .(فارسنامه ابن البلخي ص 131) ))
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک هوشمند 
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
نويسنده : مهدی شهبازی.فرزاد سمیع پور
